مالیات انواع مختلفی دارد که یکی از انواع آن مالیات حقوق است. به‌طور کلی هدف از مالیات توزیع عادلانه درامد در بین قشر‌های مختلف جامعه هست. هر کشور قوانین مالیاتی خاص خود را دارد. در ایران مالیات بر حقوق را بر اساس درصدی از درامد شخص محاسبه می‌کنند و یک نوع مالیات مستقیم محسوب می‌شود. طبق قوانین مربوطه تمام اشخاص حقیقی و حقوقی که در داخل کشور یک فعالیت و درآمدی دارند باید مالیات پرداخت کند. همان‌طور که گفته شد مالیات انواع مختلفی دارد. مالیات حقوق مربوط به اشخاص حقیقی است. به بیانی دیگر تنها اشخاص حقیقی موظف به پرداخت این نوع مالیات هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مالیات حقوق تا پایان با ما همراه باشید.
مالیات حقوق چیست؟
بر اساس یک تقسیم‌بندی کلی مالیات را به دو نوع تقسیم می‌کنند:
- مالیات مستقیم
- مالیات غیرمستقیم
در ادامه به توضیح بیشتر در مورد انواع مالیات می‌پردازیم.
_ دسته اول مالیات، مالیات مستقیم است. علت نام‌گذاری این است که این نوع مالیات مستقیماً بر اساس میزان درامد اشخاص محاسبه می‌شود. برای محاسبه آن دارایی و درامد اشخاص را محاسبه می‌کنند. اشخاص گفته‌شده هم شامل اشخاص حقیقی و حقوقی هستند. از جمله مالیات‌های مستقیم می‌توان به مالیات بر درآمد و مالیات بر دارایی اشاره کرد.
_ نوع دوم مالیات، مالیات غیرمستقیم است. این نوع مالیات به خدمات و قیمت کالاهای مختلف تعلق می‌گیرد. با توجه به موارد گفته‌شده محاسبه می‌شود و پس از محاسبه به متقاضی یا همان مشتریان منتقل می‌شود. از جمله مالیات‌های غیرمستقیم می‌توان به مالیات واردات و مالیات بر ارزش افزوده اشاره کرد.
مالیات قوانین خاص خود را دارد. بر اساس ماده ۸۶ قانون مالیات مستقیم، مالیات بر حقوق در دسته‌بندی مالیات تکلیفی قرار می‌گیرد. با خواندن این مطلب ممکن است این سؤال برای شما ایجاد شود که مالیات تکلیفی چیست؟ در پاسخ باید گفت مالیات تکلیفی به این معنا است که تعیین مبلغ مالیات و پرداخت مالیات حقوق اشخاصی که به‌عنوان پرسنل در حال کار هستند، بر عهده شخصی است که پرداخت‌کننده حقوق آنها است. به عبارتی بهتر مالیات حقوق پرسنل یک مجموعه بر عهده کارفرما آن مجموعه است. به‌طور کلی در خصوص مالیات حقوق پرسنل وظیفه و تکلیفی بر عهده خود پرسنل نیست. برای محاسبه مبلغ دقیق مالیات پرسنل کارفرما یا همان شرکت‌ها می‌توانند از نرم‌افزارهایی که درزمینه حقوق و دستمزد وجود دارند، استفاده کنند.
چگونگی محاسبه مالیات
مالیات از جمله مسائلی است که هر ساله اشخاص مختلفی با آن درگیر هستند. به‌طور کلی همه مشمولان مالیات هر ساله منتظر اعلام بخشنامه‌ای که مربوط به مبلغ مالیات آن سال است، هستند. به‌طور معمول در این بخشنامه میزان معافیت مالیاتی و نحوه محاسبه مالیات مشخص می‌شود. در بین مشمولان مالیاتی هر ساله میزان مالیات یک گروه از مردم بیشتر موردتوجه قرار می‌گیرد. این گروه شامل قشر کم درامد جامعه می‌شود. پایین بودن درامد این گروه سبب شده تا مبلغ مالیات آنها بیشتر موردتوجه رسانه‌ها قرار بگیرد.
میزان توجه و رعایت حقوق کارگران و میزان و محاسبه درآمد آنها بستگی به این موضوع دارد که شخصی که نماینده کارگران محسوب می‌شود، چقدر حقوق آنها را رعایت کند. به‌طور کلی مواردی از این قبیل بستگی به کمیسیون تعیین‌کننده مبلغ مالیات دارد. در نهایت تصمیم گرفته شده توسط این کمیسیون تعیین‌کننده میزان مالیات است. در نتیجه این روند، شخصی که کارفرما یا همان پرداخت‌کننده حقوق کارگران محسوب می‌شود، باید قبل از اینکه حقوق مدنظر کارگران و پرسنل خود را پرداخت کند، مبلغ مالیات تکلیفی را از آن کسر کرده و سپس حقوق کارگران را واریز کند.
مشمولین پرداخت مالیات
به بیان بسیار ساده تمام اشخاصی که مشغول به کاری هستند و از طریق آن درآمد کسب می‌کنند، بر اساس قوانین کشوری مستلزم هستند که بخشی از درامد خود را تحت عنوان مالیات به وزارت اقتصاد و دارایی پرداخت کنند. میزان مبلغ پرداختی مالیات یک مبلغ ثابت نیست. مبلغ مالیات هر ساله تغییر می‌کند.
عواملی مختلفی بر تعیین میزان آن مؤثر هستند و در نهایت پس از تصمیم‌گیری نهایی در مورد میزان و نحوه محاسبه آن، بخشنامه نهایی ابلاغ می‌شود. اشخاصی که به‌عنوان پرسنل برای شخص دیگری کار می‌کنند، موظف به پرداخت مالیات نیستند. کارفرما آنها باید میزان مالیات حقوق آنها را محاسبه کرده و آن را پرداخت کند.
به‌طور کلی در خصوص مالیات قوانین خاصی وجود دارد. برای کسب آگاهی بیشتر در مورد مالیات و قوانین محاسبه آن لازم است مواد ۸۲ تا ۹۲ قوانینی که در مورد مالیات وجود دارد را مطالعه کنید.
مالیات تعلق گرفته به درامد حاصل از کار کردن برای شرکت‌های خارجی
جالب است بدانید که مالیات حقوقی شامل درآمدی که اشخاص از کار کردن برای شرکت‌های خارجی به دست می‌آورند، نیز می‌شود. در خصوص این موضوع لازم به توضیح است که اشخاص واجد شرایط مستلزم هستند مالیات درآمد خود را به اداره امور مالیاتی واریز کنند. نکته دیگری که در این مورد لازم به توضیح است مالیات اشخاص خارجی مقیم ایران است.
اگر شخص ایرانی نباشد برای صدور پروانه خروج از کشور و مواردی دیگری نظیر تمدید پروانه اقامت یا اشتغال نیاز به پرداخت مالیات دارد. تمام اتباع خارجی مستلزم پرداخت مالیات هستند جز افرادی که طبق قانون از پرداخت مالیات معاف شده‌اند. برای معافیت مالیاتی هم قوانین خاصی وجود دارد.
معافیت‌های مالیات بر درآمد حقوق 1400
معافیت مالیاتی حقوق در 13 بند مختلف ارائه شده است که در ماده 91 ق.م.م کاملا شفاف تشریح شده است. شرکت نامی حساب ناربن نیز آنها را برای شما در ادامه لیست کرده است:
- مدیران و اعضای هیئت‌های سیاسی خارجی که وارد کشور می‌شوند. همچنین اعضای نمایندگی‌های فوق‌العاده از دولت‌های بین‌المللی که در کشور حاضر هستند. البته این معافیت مالیاتی حقوق به شرط وجود معاملات متقابل قابلیت اجرا دارد.
- رؤسا و اعضای مأموریت‌های کنسولی خارجی در ایران و همچنین کارمندان مؤسسات فرهنگی دولت خارجی نسبت به درآمد حقوق دریافتی از دولت متبوع خود به شرط معامله متقابل.
- کارشناسان خارجی که با موافقت دولت جمهوری اسلامی‌ایران از محل کمک‌های بلاعوض فنی و اقتصادی و علمی‌و فرهنگی دولت خارجی و یا مؤسسات بین‌المللی به ایران اعزام می‌شوند.
- کارمندان محلی سفارتخانه‌ها وکنسولگری‌ها ونمایندگی‌های دولت جمهوری اسلامی‌ایران در خارج نسبت به درآمد حقوق دریافتی از دولت جمهوری اسلامی‌ایران درصورتی‌که دارای تابعیت دولت جمهوری اسلامی‌ایران نباشند به شرط معامله متقابل.
- حقوق بازنشستگی و وظیفه و مستمری و پایان خدمت و خسارت اخراج و بازخرید خدمت و وظیفه یا مستمری پرداختی به وراث و حق سنوات و حقوق ایام مرخصی استفاده‌نشده که در موقع بازنشستگی یا از کارافتادگی به حقوق بگیر پرداخت می‌شود.
- هزینه سفر و فوق العاده مسافرت مربوط به شغل.
- مسکن واگذاری در محل کارگاه یا کارخانه جهت استفاده کارگران و خانه‌های ارزان قیمت سازمانی در خارج از محل کارگاه یا کارخانه که مورد استفاده کارگران قرار می‌گیرد.
- وجوه حاصل از بیمه بابت جبران خسارت بدنی و معالجه و امثال آن.
- عیدی سالانه یا پاداش آخر سال جمعاً معادل یک دوازدهم میزان معافیت مالیاتی موضوع ماده (۸۴) این قانون.
- خانه‌های سازمانی که با اجازه قانونی یا به موجب آیین‌نامه‌های خاص در اختیار مأموران کشوری گذارده می‌شود.
- وجوهی که کارفرما بابت هزینه معالجه کارکنان خود یا افراد تحت تکفل آنها مستقیماً یا به وسیله حقوق بگیر به پزشک یا بیمارستان به استناد اسناد و مدارک مثبته پرداخت کند.
- مزایای غیرنقدی پرداختی به کارکنان حداکثر معادل دو دوازدهم معافیت موضوع ماده (۸۴) این قانون.
- درآمد حقوق پرسنل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی‌ایران اعم از نظامی‌و انتظامی، مشمولان قانون استخدامی‌وزارت اطلاعات و جانبازان انقلاب اسلامی‌و جنگ تحمیلی و آزادگان.
جمع‌بندی
به‌عنوان سخن پایانی باید گفت در این مقاله به توضیح بیشتر در مورد مالیات حقوق و مالیات بر حقوق پرداختیم. دانستید که مالیات جز قوانین هر کشور است. کشورهای مختلف برای پرداخت مالیاتی قوانین متفاوتی دارند. مالیات انواع مختلفی دارد. یکی از انواع مالیات، مالیات حقوق است. این نوع مالیات به اشخاصی تعلق می‌گیرد که مشغول به شغلی هستند و از آن طریق کسب درآمد دارند.
در این خصوص قوانین متفاوتی وجود دارد. از جمله قوانین مربوطه این است که مالیات پرسنل و کارکنان یک مجموعه متعلق به کارفرما یا همان پرداخت‌کننده حقوق هست. به‌منظور پرداخت مالیات پرسنل و کارکنان برای کارفرما از طرف اداره مالیات زمان خاصی مشخص می‌شود. در زمان تعیین‌شده کارفرما موظف است که لیست حقوق پرسنل خود را تحویل دهد. در صورت تحویل ندادن لیست حقوق کارفرما جریمه می‌شود. جریمه کارفرما در حدود ۲ درصد از حقوق پرداختی است.
نیاز به مشاوره مالیاتی دارید؟ با مشاوران نامی حساب ناربن تماس بگیرید به سرعت پاسخگوی شما هستیم. همچنین می‌توانید به صفحه خدمات مالی نامی حساب ناربن مراجعه نمایید.
